ئاخؤ
بة هةلَبذاردن كيَشةكاني ناوخؤي عيَراق ضارةسةر دةكريَ ؟!!
عيرفان ئةحمةد كاكة مةحموود
وةك روونة لاي هةموان لةدواي
داطيركردني عيَراق لةلايةن هيَزةكاني ئةمريكاو هاوثةيمانةكانييةوة تائيَستا
عيَراق لةكيَشةونةهامةتيي وطؤمةلَتاوي خويَناودا دةتليَتةوة ، ئةمةو بيَجطة
لةكيَشة سياسييةكاني تري ناوخؤيي وةك كوردو عةرةب و توركمان و كةمايةتييةكاني
تريش ، لةسةرووي هةموويشيانةوة كيَشةي ( كةركوك ) ؛ زؤرجار لةثروثاطةندةكاني
هةلَبذاردندا دةيبيسين كة طوايا طةر هةلَبذاردن ئةنجام بدريَ و لةكاتي خؤيدا
دوانةكةويَ ، ئةوا عيَراق دةبيَتة عيَراقيَكي نويَ و هةموو كيَشةو
ضةرمةسةريَكاني ناوخؤي عيَراق ضارةسةر دةكريَ و ئاودةكريَ بةسةر ئةو هةموو
ئاطري شةروو نةهامةتييةي كةتووشي طةلي بيَ ديفاعيي عيَراقي هاتووة ؛ من ليَرةدا
وةك بةدوادا ضونيَك بؤئةو مةسةلةية ( هةلَبذاردن ) ثيَم خؤشة بةكورتةيةك تيشك
بخةمة سةر هةنديَ رووداوو طؤرانكاري طرنط و بتوانم لةم بابةتةدا وةلامي ئةو
ثرسيارةي سةرةوة بدةمةوة كةبةمانشيَت نووسيومة :( ئاخؤ بة هةلَبذاردن كيَشةكاني
ناوخؤي عيَراق ضارةسةر بكريَ ) ؛ سةبارةت بةناوخؤي عيَراق هةلَبذاردن ناتوانيَ
هيض كيَشةيةك لةئيَستاي عيَراقيَكي لاواز لةرووي سةربازيي و ئةمنييةوة ضارةسةر
بكات ، عيَراقيَك كة رؤذانة دةيان تةقينةوةي جؤراوجؤر بةخؤوة دةبينيَ و دةيان
كةسي بيَ تاوان دةبنة قورباني ؛ عيَراقيَك كةئيَستا شيعة خؤي بةزؤرينة دةزانيَ
و خؤي ئامادةكردووة بؤ هةلَبذاردن و بةتةماية بطاتة كورسي حوكم ،
لةبةرامبةريشدا سونييةكان ئةوانيش خؤيان بةمةزلَوم دةزانن و ثيَيان واية
هةلَبذاردن سيناريؤيةكةو ئةمريكا خؤي كيَي بويَ ئةوة دادةنيَ ، عيَراقيَك كة
كوردةكاني باشور زياد لة مليؤن و نيويَك دةنطيان كؤكردؤتةوة و بةتةمان بةئاواتي
ديَرينةي خؤيان بطةن كةئازاديي و سةربةخؤيية ، عيَراقيَك كة تائيَستا
دةتليَتةوة بةكيَشةي نةتةوة كةمايةتييةكانةوة ، بةتايبةت لةشاري كةكوك ،
عيَراقيَك كةبووةتة مةيداني جموجولَي سياسيي و سةربازيي ولاَتاني دراوسيَ ،
عيَراقيَك كةبةرةو تةقينةوةي شةري نيَوخؤيي دةروات ، ئاخؤ دواي ئاماذةكردن بةم
كيَشانةو دةيان كيَشةي تريش كةليَكؤلَةرةوان باسي ليَوةدةكةن ، دةبيَ
هةلَبذرادن عيَراق بةرةو كويَ ببات ؟! ديارة ئةطةر هةلَبذاردن بتوانيَ
ئةوكيَشانة و دةيان كيَشةي تري ناوخؤي عيَراق و كوردستان ضارةسةر بكات ، ثيَم
وانيية كةس طلةيي و طازندةي لة هةلَبذاردن هةبيَت ؛ ئةوةي كةجيَي سةرنجة ئةوةية
كة ئايا ئةمريكاو كابينةي نويَي حكومةتي بؤش بؤ ئةوةندة سوورن لةسةرجيَبةجيَ
بووني ئةو برِيارةو و داواش دةكةن كةبةهيض شيَوةيةك لةكاتي دياري كراوي خؤيدا
دوانةكةويَ ؟! وةك رؤذنامةي ( نيويورك تايمز )ي ئةمريكي باس دةكات و دةلَيَ :
ئةو هةلَبذاردنة يةكةمين هةنطاوة بؤ عيَراقيةكان بؤ ئةوةي بتوانن ولاَتةكةيان
رزطاربكةن لة سةدان كيَشةو نةهامةتيي و عيَراقيَكي ئازادو شياو بةذياني
مرؤظةكان دابمةزريَنن ؛ وةهةروةها نووسةري ئةوبابةتة (تؤماس فريدمان ) دةلَيَ :
لةطةلَ ئةو هةموو داواكارييةي ئةمريكا بؤ بةريَوةضووني هةلَبذاردن ، هيَزةكاني
ئةمريكاو هاوثةيماناني ناتوانن ئةمن و ئاسايشيي ولاَت بثاريَزن ، ئةمةش
بةلَطةيةكي روونة لةسةر نةبووني دةسةلاَت و ياسا لةعيَراقدا ! هةلَبذاردن لة
ولاَتيَكدا كة بؤش دةلَيَ : هيَزةكاني ئاسايشي عيَراقي كةلةسةر دةستي هيَزةكاني
ئةمريكا مةشقيان ثيَكراوة بةهيض شيَوةيةك تواناو ئامادةييان تيَدا نيية
كةبتوانن ئةمن و ئاسايشي ولاَت بثاريَزن ، ئةم وتةي بؤشة لةكاتيَكدا بوو
كةتةواوي ريَكخراوة مرؤييةكان لة عيَراق ثاشةكشةيان كرد لةبةر نةبووني ئةمن و
ئاساييش لةو ولاَتة ؛ بةلَيَ لةطةلَ بووني ئةو هةموو كيَشةو نةهامةتيانة
لةعيَراقدا بؤش و حكومةتةكةي هةر سوورن لةسةر هةلَبذاردن و دةلَيَن نابيَ لة
كاتي دياري كراوي خؤيدا دوا بكةويَ ، ئةمةش دةطةريَتةوة بؤ ئةو قةول و
قةرارانةي كة بؤش لةكاتي هةلَبذاردنةكاني كؤتايي سالَي ( 2004)ي ولاَتة
يةكطرتووةكاندا بة خةلَكي ئةمريكي داوة تا دةنطي بؤ بدةن ، بؤش لةكاتي
هةلَبذاردنيدا ثروثاطةندةي زؤري كرد كة طوايا لةماوةي ضوارسالَي دةسةلاَتي
ثيَشويدا توانيويةتي سةركةوتني بةرضاوببينيَ لةئةفغانستان و عيَراقدا ،
تائةوةبوو طةلي ئةمريكي لةترسي طياني خؤيان و ئةمن و ئاسايشي ولاَتةكةيان
دةنطيان داية بؤش ، ئيَستاش بؤش دةيةويَ بةهةلَبذاردن لة عيَراقدا ئةوة
بسةلميَنيَ بؤ طةلةكةي كةبةلَيَ عيَراق ولاَتيَكي ئازادو ديموكراتيية و ئةوةتة
ثاش رووخان و لةناوضوني حيزبي بةعس لةسةر دةستي هيَزةكاني ئةمريكا طةلي عيَراقي
بةئازادانة لةثرؤسةي هةلَبذاردن بةشداري دةكةن ؟! طةلي ئةمريكيش وةك ( مايكل
شيوار
*
)ي ئةندامي ثيَشووي
دةزطاي سيخوري ئةمريكي و بةرثرس لة ريَكخراوي ئةلقاعيدة دةلَيَ :(طةليَكن
ترسيَنراون بةناوي ئيرهابةوة و بوونةتة قورباني سياسةتةكاني حكومةتي ئةمريكا)،
بؤية ثرؤسةي هةلَبذاردن لةعيَراقدا تةنهاو تةنها بؤ ثشتطيريي و دلَنيايي طةلي
ئةمريكيية بؤسياسةتة ضةوتةكاني بؤش و ناتواني َ لةئيَستاي عيَراقدا هيض
طؤرانكارييةك ئةنجام بدات ، ئةو بؤشةي كة ( مايكل شيوار )ي ئةنداميي ثيَشووي
دةزطاي سيخوري ئةمريكي لةبارةيةوة دةلَيَ : ( ئةمريكا طةورةترين دةسةلاَتي
سةردةم بوو كة لةبةرامبةر ريَكخراوي ئةلقاعيدةو نةيارةكانيدا ضؤكي داداو
تائيَستاش ئةو بةلَيَنانةي داويةتي بةطةلي ئةمريكي نةهاتووةتة ديي و بةلَكو
لةعيَراق و لةئةفغانستان هيَزةكاني تووشي شكان و نةهامةتي هاتوون )؛ ئايا
بؤدةبيَ طةلي بةش مةينةتي عيَراقي ببنة قورباني سياسةتةتي طةندةلَي ئةمريكاو
دارودةستةكةي لةعيَراقدا ؟ تاكةي دةبيَ حكومةتي ئةمريكا دان بةو راستييةدا
نةنيَت كةكؤسثي هةرةطةورةي عيَراق بةريَوةضوون يان بةريَوةنةضووني هةلَبذاردن
نيية ، بةلَكو ضوونة دةرةوةي هيَزةكانييةتي لةو ولاَتةداو دانةوةي جلَةوي
كارةكانة بؤدةست عيَراقييةكان خؤيان و ثاشان نةتةوةيةكطرتووةكان ، ئةطةرببن !
سةبارةت بةثرؤسةي هةلَبذاردن
لةكوردستان ديارة هةنديَ كيَشةي تايبةت هةية لةئاست عيَراقدا كة لةكوردستان ئةو
كيَشانة بةدي ناكريَن ، بةلاَم ئةوةي كةجيَي باسة ئةوةية كةهيَشتا ضارةسةري
بنةرةتي بؤزؤريَك لة كيَشة نيَوخؤييةكاني هةريَمي كوردستان دانةنراوة و هةركات
دوذمناني كورد ويستيان ليَبوو تةنانةت لةطةلَ بووني دةسةلاَتي ئةمريكاش
لةناوضةكةدا هيَرش دةكةنة سةرهةريَمي كوردستان ، بةتايبةت كيَشةي كةركوك كة
هيَشتا وةك خؤي ماوةتةوة و هاوثةيماناني حكومةتي هةريَم ( ئةمريكا ) يةكلايان
نةكردؤتةوة !! ثرؤسةي هةلَبذاردنيش تةنهاو تةنها لةئاست عيَراقدا بةطشتيي
قازانجي ليَ دةكريَ، ئةطةربكريَ ، ئةطينا ناوخؤي هةريَم ئةو هةريَمةي
كةتائيَستاش سنووري دياري كراوي خؤي نيية ، مةبةستم لةسنووري دياري كراو ،
كوردستاني بووني كةركووكة ، ئةطةر نة ، كوردستان بيَ سنوور دةميَنيَتةوة ؛ وةك
زؤريَك لةنووسةرة كوردةكاني لاي خؤمان دةلَيَن : ئيَمة ضاوةروان بووين قسة
لةسةر كوردبووني ناوضةكاني موسلَ و دةوروبةري بكرايا ، كةضي ئيَستا باس هةرباسي
كةركوكة ! دةبوو بةم ثرؤسةي هةلَبذاردنة زةختيَك بخرايةتة سةر زلهيَزان تاكو
كيَشة يةكلانةبووةكاني كورد يةكلابكرايةتةوة ، ئةوةتة بؤنموونة لة بةرواري
(27)ي ئؤكتؤبةري تشريني يةكةمي سالَي 2004 طةورةترين كؤبوونةوة بووة لةنيَوان
كارناساني سياسيي و سةربازيي و ئاسايشي ولاَتي توركيا سةبارةت بةكيَشةي هةريَمي
كوردستان و دروستبووني حكومةتيَكي كوردي لةعيَراقيَكي فيدرالَدا ، تائيَستاش
توركيا هةربةتةماية بةناوي بنةبركردني طةريلاكاني ثةكةكة هيَرشي سةربازي بكاتة
سةر هةريَمي كوردستان و بةخةيالَي خؤي لةماوةي 24 سةعاتدا بطاتة شاري كةركوك ،
ئةلَبةتة ئةو بةرنامةية بةرةزامةندي تاران و ديمةشق بةريَوة دةضيَ و زؤريكيش
ثيَيان واية كة بةئاطابووني ولاَتة يةكطرتووةكاني ئةمريكاشة !! لةكؤتاييدا هةر
ئةوةندة دةلَيَم / ئيَستا تازة بةتازة دواي ئةو هةموو (
كبش الفداء
)يةي كورد كردي
وةفدي كوردي دةضيَتةوة بةغداد و لةطةلَ حكومةتي مةركةزي دادةنيشيَ سةبارةت
بةكةركوك و هةنديَ شتي تريش كة ئيَمة نايزانين !! خؤزطا دةسةلاَتداران و
سياسةتمةداراني كوردي ضةندة بةثةرؤشن بؤ ئةوةي ثرؤسةي هةلَبذاردن لةعيَراق و
كوردستان بةريَوة بضيَ ، ئةوةندةش بة ثةرؤش بووناية بؤ يةكلاكردنةوةي كيَشة
هةنووكةييةكاني ناوخؤي هةريَم و دةوروبةري .
*
( مايكل شيوار )
ئةندامي ثيَشووي
دةزطاي سيخووري ئةمريكا بووةو بةرثرس بووة لة جموجولَةكاني ريَكخراوي ئةلقاعيدة
، ثاش هيَرشةكاني ئةمريكا بؤ سةر ئةفغانستان و دامةزراندني حكومةتي كارزاي ،
ئةم بةرثرسة بالاَية دةستي لةكاركيَشايةوة و كتيَبيَكي سةبارةت بةدذايةتي
رؤذئاواييةكان بؤئيرهاب خستة بازاري ئةمريكاوة بةناوي (بؤضي رؤذئاواييةكان
لةدذايةتييان بؤئيرهاب شكستييان هيَنا ؟ ) ئةم كتيَبة زؤريَكي زؤرينةي
نهيَنييةكاني جةنطي دذة ئيرهابي لةخؤطرتووة و زؤريَك لةراستييةكاني خستووةتة
بةر ديدي خويَنةران .
|