Download Kurdish Fonts : Ali-Web - Ali-K-Alwand - Ali-K-Sahifa -Unikurd

HOME

       

 

كيشوةري رِةش بةرةو ئيسلام دصت
باوكي محمد
20-11-2004

ذمارةي ئةو كةسانةي دصنة ناو ئيسلام لة ئةفريقادا لةم سالاَنةي رِابوردودا بةشصوةيةكي بةرضاوة زيادي كردووة تا بؤتة هؤي ئةوةي كة هةندص لة رِصكخراوة نةسرانيةكان مةترسيان لص بنيشصت.

لة رِاثؤرتصكي رِويتةرزدا هاتووة كة رصذةي ئةوانةي دةبنة موسلَمان زؤر لة زياد بونداية لةخواروي ئةفريقا بة شصوةيةك كة لةوانةية بة شصوةيةكي لة سةر خؤ ئةفريقا مؤركي ئيسلامي وةربطرصت كة ئصستة بة دةولَةتصكي مةسيحي ناسراوةو زؤرينةي دانيشتوانةكةي مةسيحين .

دكتور شامل جيبي مامؤستاي مصذوو لة زانكؤي كيب تاون ووتي : بة شصوةيةكي بةرضاوو كة بؤتة جصطةي ثرسيار ذمارةي موسلَمانةكان زيادي كردووة بة تايبةتي لة ناو رِةشثصستةكاندا كة بة زووي دصنة ناو ئيسلام .

لة لايةكي ترةوة شصخ فير النجار سةرؤكي شارةواني ئيسلامي لة كيب تاون ئةلَصت : شةرِي بة ناو ئيرهابي بؤش بؤ سةر ئيسلام دةورصكي بةرضاووي هةية لةووريا بونةوةي موسلَمانان و بانطةواز بؤ ئيسلام، خةلَكانصكي ئصجطار زؤري ئةو وولاَتة شارةزابوون لة ئيسلام بؤتة جصطةي ثرسياريان و بةردةوام دةيانةوصت لة ئيسلام تص بطةن، وة لة ئةنجامدا ووردة ووردة دصنة ناو ئيسلامةوة .

هةروةها شصخ نةجار ئةلَصت : ئةطةر بةم شصوة خصراييةي ئصستة خةلَكي بصنة ناو ئيسلام ئةوا لة ماوةي ضةند سالَصكي كةمدا زؤربةي هةرةزؤري خةلَكي خواروي ئةفريقا موسلَمان دةبن، لة كاتصكدا كة ذمارةي موسلَمانان لة سالَي 1991 دا تةنها 12 هةزار كةس بووة، بةلاَم ئصستة رِصذةكة لة 650 هةزار كةس زياترة .

شايةني باسة كة حكومةتي خواروي ئةفريقا لةم سالاَنةي رِابوردودا دادطايةكي تايبةت بة موسلَماناني داناوة بؤ بة رِاثةرِاندني كاروباري موسلَمانان بة ثصي شةريعةتي ئيسلام . ( ثصطةي الراصد) .

لة لايةكي تريشةوة وولاَتي رِواندا كة لةسالَي 1994 دوو تيرةي مةسيحي كة زياتر لة 800 هةزار كةسيان لة يةكتر كوشت ئةمرِؤ ثؤلَ ثؤلَ خةلَكةكةي دصنة ناو ئيسلام و واز لة مةسيحيتة ئةهصنن .

لة قةسابخانةكةي هةردوو تيرةي توتسي’و هؤتو كة هؤتو زياتر لة 800 هةزار كةسيان لة تووتسي كوشت، تاكة دالَدةو ثالَشت’و شوصني خؤشاردنةوةي مةسيحيةكاني تووتسي مزطةوتةكان بوون لة رِواندا، كة ئةمة هةر لةو كاتةوة لة هةست’و شعوري زؤرصك لةو تووتسيانةي كة بة دةستي هاودينة مةسيحيةكانيان باوك يان برا يان منالَيان بة ضةقؤو كصرد سةر برِابوو بةلَام خؤيان بة هؤي موسلَمانةكاني ئةو وولاَتةوة ثارصزراو بوون، بؤتة حالَةتصكي زيندوو ثالَي ثصوة ناون كة ببن بة موسلَمان .

زؤر دةمصك نية هةروا دة سالَة لة بةرضاوي هةموو دنياي ئازادو نائازادا زياتر لة يةك ملصؤن مةسيحي يةكتريان سةربرِي كةضي كةسصك فزةي نةكردو نةيووت ئةوانة توندرِِةوة مةسيحيةكانن، خؤ ئةطةرموسلَمانةكان مةرِو مالاَتيشيان سةربرِياية نةئةطةشتة ئةو رِصذةية، بةلاَم تاكة دالَدةيةكي ئةو مةسيحية داماوانةي ئةو وولاَتة تةنها موسلَمانةكان بوون .

شتصكي سةيرتر هةردوو هؤزي تووتسي’وهوتوو يةكتريان سةر ئةبرِي، بةلاَم ئةو موسلَمانانةي كة لةو دوو هؤزة بوون وةك برا ئةذيان بة يةكةوةو بة هيض شصوةيةك شةرِو دوذمنايةتيان لة طةلَ يةكتردا نةكرد بةلَكو بوونة دالَدةي ئةواني تريش .

كضكي تووتسي كة باوكي لةو 800 هةزارة بوو كة هوتوو كوشتنيان’و سةريان برِين، دواي ئةوةي هاتة ئيسلامةوةو لةضكةي ثؤشي ووتي :" كاتصك زانيم ئةو خةلَكانةي كة نوصذيان لة طةلَ ئةكةم باوكميان سةربرِي برِيارم دا بصمة ناو ئيسلامةوة، ضونكة موسلَمانةكان ذياني زؤرصك لة مةسيحيةكانيان رِزطار كرد لةو سالَةدا "

ذمارةي مزطةوتةكاني رِواندا لة 220 مزطةوتةوة ئصستة بووة بة 570 مزطةوت .(ثصطةي المختصر ).

باة سيرنو امادوا موسلَمانصكي خةلًَكي سيرالصونة ئةلَصت : ثصش ضةند سالَصك زؤر بة دةطمةن موسلَمانصكت دةست ئةكةوت لصرةدا بةلاَم ئصستة ذمارةي موسلَمانةكان ئصجطار زيادي كردووةو بةردةواميش لة زياد بوونداية .

هةروةها ضاودصرةكان هؤكارةكاني ئةم دياردةية ئةطصرِنةوة بؤ شةرِي بة ناو دذة ئيرهاب كة بؤش دذي ئيسلام دةستي ثص كردووة بؤتة هؤي ئةوةي كة زؤرصك لة موسلَمانان هةست بةوة بكةن كة لة بةرامبةر مةترسيةكي رِاستةوخؤدان’و ثصويستة بةرطري لة ئاينةكةيان بكةن بة بانطةوازي خةلَكاني تر بؤ ئيسلام .

امادوا ئةلَصت : بؤش ئةيةوصت كة ذياني موسلَمانان تةدمير بكات بة ناو شةرِي دذة ئيرهاب، وة ئةفريقيةكان زؤر بة رِوني لةمة ئةطةن، ضونكة ئةفيقا بة درصذايي مصذووي خؤي موعانات’و نارِةحةتي ئصجطار زؤري بووة لة طةلَ دةولَةتة داطيركةرانداو بة هيض شصوةيةك متمانةي ثصيان نية .

شايةني باسة كة لة سةدةي هةذةدةي زايني طشت ئةفريقا ببونة كؤيلةي بةريتانياوفةرِةنسةو وولاَتان تري داطيركةرو لة ئصستةش لة لاشعورو ياداوةري ئةفريقيةكاندا هةرماوون.

تةنها بةريتانيا192 كةشتي هةبوو بؤ باركردن’و طوصزانةوةي كؤيلةكان لة ئةفريقاو فرؤشتنيان لة بازارِةكاني ئةمريكاو ئةوروثادا، كة لة هةر سةفةرصكدا 47 هةزار كوصلةي دةبردو دةيفرؤشتن، ئةوانةيان بطةشتنايةتة بازةرِةكان ضونكة نزيكةي%40 يان لة رِصطة لة برساناو لة سةرمانا دةمردن’و دةبوونة خؤراكي نةهةنط’و ماسي دةرياكان .( مالكولم ئصكس ثةيامي رِابوني طةلان ، فاضل قةرةداغي، بة دةسكاريةوة )

موعاناتو دةردي سةري ئةفريقا بة دةست داطيركةرة مةسيحيةكانةوة ئصجطار زؤرةو مصذوويةكي بؤ دروست كردوون، بؤية كاتصك كة بة رِاستي ئيسلام شارةزا ئةبن بص دوو دلَي باوةري ثص دصنن .

ئةمرِؤ ئيسلام نةك هيض هصزصكي نية بةرطري لص بكات بةلَكو بة هةموو شصوازصكيش دوذمنايةتي ئةكرصت،كةضي خةلَكي ثؤل ثؤل دصنة ناو ئيسلام، ئةمة رِؤشنايي خواي طةورةيةوة بة فوي دةمي ئةوانة ناكوذصتةوة (يريدون ليطفئوا نورالله بافواههم والله متم نوره و لو كره الكافرون ) .